R-Vent Netherlands: eerst standaardiseren en optimaliseren, dan pas innoveren

‘Onze twee grootste uitdagingen op dit moment zijn het verhogen van de productiviteit en het vinden van geschoold en gemotiveerd technisch personeel. We willen en moeten in de toekomst met minder mensen hetzelfde of meer produceren.’ Aan het woord is Arjen Meerman, vestigingsleider van R-Vent in Staphorst. Hij vertelt in dit artikel over hoe het bedrijf met deze uitdagingen omgaat en in hoeverre digitalisering en robotisering daarbij helpen.

Dicht bij de klant

R-Vent produceert op drie locaties - Staphorst, Drunen en Bergschenhoek - stalen luchtkanalen voor binnengebruik. In de vestiging Bergschenhoek vooral prefab. Aan de hand van tekeningen worden daar complete onderdelen samengesteld die door installateurs direct geïnstalleerd kunnen worden, zonder aanpassingen te hoeven doen. Meerman: ‘Daarnaast produceren we hier geïsoleerde buizen, voorzien van isolatiemateriaal. Geschikt voor gebruik met warmtepompen en in energiezuinige gebouwen. Ook maken we hier zogenoemde ‘speedkanalen’: PUschuim aan beide zijden met aluminium bekleed en kanalen voor luchtverdeling via onder andere warmte terugwin installaties in en op gebouwen.’ In Drunen worden vooral stalen, rechthoekige luchtkanalen geproduceerd, bedoeld voor gebruik in grote gebouwen zoals flatcomplexen en beurshallen waar veel luchtverplaatsing nodig is. In Staphorst draait het om de hulpstukken s- bochten, verlengstukken en overgangen van ovaal naar rond of van rechthoekig naar rond. Daarnaast worden hier ook veel specials gemaakt. ‘Omdat we volumeproducten maken, willen we ook dicht bij onze klanten zitten. Drunen bedient Zuid-Nederland, Bergschenhoek de Randstad en Staphorst Noordoost Nederland.’

Klanten maken gebruik van kennis

‘Wij leveren meer dan alleen materialen, wij bieden onze klanten toegevoegde waarde. Voor vaste afnemers ontwerpen en berekenen we ventilatieoplossingen. Dat doen we vaak kosteloos, in ruil voor volledige opdrachten. R-Vent investeert structureel in partnerschap en kennisoverdracht met als doel duurzame samenwerking. We zijn een meedenkende partner in het realiseren van een gezond binnenklimaat. Klanten maken graag gebruik van onze expertise, toch zeker omdat in de installatiesector de laatste jaren veel kennis deels verloren is gegaan.’ Meerman signaleert dat niet alleen bij klanten kennis verloren gaat: ‘Ook voor ons is het vinden van gemotiveerde en technisch onderlegde medewerkers een grote uitdaging. We hebben veel aparte dunwandige producten, waarvoor specialistische kennis nodig is. Met name het werk buiten het basisproductieproces vraagt om technisch inzicht én het vermogen om technisch complexe handelingen uit te voeren. Daarom zetten we sterk in op flexibiliteit en intern opleiden: we leren mensen meerdere machines bedienen. Via inzetbaarheids- en opleidingsmatrices houden we bij wie wat kan.’

Flexibiliteit als bindmiddel

De samenstelling van het team in Staphorst is erg divers. Bijna 40% van de medewerkers is vrouw. Verder is er sprake van een multicultureel team met onder andere technici uit Zuid-Afrika, Portugal, Turkije en Marokko. Deze culturele diversiteit draagt volgens Meerman bij aan de prettige teamsfeer. ‘Maar, ‘zo zegt hij, ‘ethisch leiderschap is hiervoor essentieel: respectvol omgaan met elkaar is vanzelfsprekend binnen de bedrijfscultuur.’ Verder biedt het bedrijf de mogelijkheid van flexibele werktijden. ‘Medewerkers die hun werkdag later willen beginnen, omdat de kinderen eerst naar school moeten, of die liever drie of vier dagen werken, kunnen we goed inpassen. Dankzij onze voorraadpositie kunnen we eenvoudig schuiven in de planning. Deze flexibiliteit helpt om medewerkers te binden. We gaan voor goed werkgeverschap, inclusie en werkplezier.’

Veel gestandaardiseerd en digitaal vastgelegd

Bij R-Vent zijn alle processen gestandaardiseerd. ‘Mijn motto is: eerst standaardiseren en optimaliseren, dan pas innoveren,’ aldus Meerman. Dat standaardiseren is op hoog niveau gedaan. Het bedrijf werkt met bewerkingsplannen, materiaal- en batchbeheer en alle machines en medewerkers zijn opgenomen in een volgsysteem met barcodes. ‘Zo kunnen we precies zien wie waarmee bezig is en hoe diegene presteert. We krijgen op week-, maand- en jaarbasis inzicht in de prestaties van medewerkers, machines en productgroepen. Dit doen we met PowerBi. Hiermee sturen we gericht bij. Bijvoorbeeld door bijscholing aan te bieden. De data die we uit onze systemen halen, geven ons veel mogelijkheden om continu te optimaliseren.’ Desondanks zijn er toch nog aandachtspunten. ‘Met name medewerkers die al langer bij ons werken, beschikken over veel kennis, die niet altijd vastligt. Daarom zijn we actief de methodiek om machines in te stellen aan het vastleggen én optimaliseren. Daarvoor willen we gebruik maken van een VR-oplossing. Een machine-setup bijvoorbeeld duurt zo’n 30 à 45 minuten. Dat gaan we met een VR-bril als hulpmiddel als instructie beschikbaar maken.’

Digitaliseren waar het kan

‘Als wij een order binnenkrijgen, maakt een productie-engineer de productietekening. Daarbij kijken we altijd of we slimmer kunnen produceren. We volgen de ontwikkelingen op de markt nauwgezet. Zo werken we nu vier jaar met een lasermachine, die we niet alleen inzetten voor snijden, maar ook voor het plaatsen van markeringen en zelfs het deels verwijderen van folie, zodat we daar in het productieproces geen last meer van hebben.’ Ongeveer twee jaar geleden is R-Vent begonnen met de inzet van cobots voor het doen van repeterend werk. Het bedrijf is aangesloten bij de cobot-pool van IQonIQ. In deze pool krijgen deelnemende maakbedrijven de kans om op een laagdrempelige wijze met een cobot een experiment te starten in hun bedrijf, in samenwerking met studenten. Meerman is enthousiast over de samenwerking: ‘Binnen een half jaar plukten we daar al de vruchten van. Ons doel is om op termijn drie fte aan uitzendkrachten te besparen door de inzet van cobots.’

Software op peil

Qua software heeft R-Vent de zaken op orde. Het bedrijf maakt gebruik van EasyStock voor voorraadbeheer, dat gebruik maakt van voorspellende AI. Verder maakt men gebruik van toepassingen als Inventor, AutoCAD en nesting software. Het softwarepakket onderhoudsbeheerssysteem Ultimo wordt ingezet voor machinebeheer en onderhoud. ‘Wij hebben een eigen technische dienst die hier gebruik van maakt. Naast onderhoud, ontwerpen en modificeren zij ook onze systemen. Ik vind het belangrijk dat zij hun kennis gebruiken om onze cobots optimaal te laten werken. Eenvoudig onderhoud besteden we daarom wat vaker uit, zodat zij hun specialistische kennis in het bedrijf kunnen inzetten.’

De technische nieuwsgierigheid van het bedrijf stopt niet bij cobots. Er wordt geëxperimenteerd met automatische transportvoertuigen (AGV’s) om de interne logistiek te stroomlijnen. Ook heeft Meerman een snelle 3D-printer aangeschaft. Deze wordt gebruikt voor het maken het maken van prototypes, onderdelen en aangepaste grijpers voor cobots. Via netwerken zoals IQonIQ en onderzoeksprogramma’s met Windesheim en Perron038, blijft R-Vent op de hoogte van de nieuwste smart technologie. ‘Bij Perron038 doen studenten nu praktijkonderzoek met vision-systemen die glimmende busjes en rubberen ringetjes correct kunnen positioneren bij onze cobots. Daarvoor maken ze gebruik van een complete machineopstelling. De studenten experimenteren hier met de cobot: hoe pak je zo’n ringetje op, hoe herkent het systeem of het correct ligt, doe je dat met behulp van vision of sensoren? Heel interessant om te volgen en te kijken wat het oplevert.’

Nieuwe inzichten dankzij Smart Industry Assessment

Meerman heeft samen met zijn managementteam een EDIH Smart Industry Assessment uitgevoerd. Hierbij werden ze begeleid door Ilona Koomen van Kennispoort Regio Zwolle. ‘Dit assessment was verrassend, leuk en nuttig. Tijdens een regulier overleg in je bedrijf neem je vaak niet de tijd om diep op de inhoud in te gaan. Nu hebben we per vakgebied gekeken naar de stand van zaken op dit moment en waar we in de toekomst naar toe willen. Het assessment gaf ons nieuwe inzichten en maakte ons bijvoorbeeld attent op de mogelijkheden die Perron038 of het Fraunhofer Innovation Platform bieden.’

Ga niet meteen innoveren

Meerman heeft een aantal tips voor andere ondernemers die hun bedrijf toekomstbestendig willen maken. Zijn eerste tip: ga niet meteen innoveren. ‘Ik weet dat innoveren enorm wordt gestimuleerd, maar begin met standaardiseren. Doe dat goed. Ga daarna optimaliseren, bij voorbeeld met LEAN-projecten. En dán pas volgt wat mij betreft de stap naar innoveren. Als je namelijk op een rommelig fundament gaat innoveren, krijg je chaos. De impact van innoveren is veel groter als de basis op orde is. Dat kost tijd.’ Een tweede tip van Meerman is om zelf niet alleen het wiel uit te vinden: ‘Vraag er hulp bij van externen, maar betrek ook je eigen mensen bij proces. Dan krijg je betere oplossingen. Sluit je aan bij netwerken zoals IQonIQ of Perron038. Wees hierin actief, deel kennis, daarvoor krijg je ook weer kennis terug. Bezoek beurzen, leer van themadagen. Sluit je aan bij een brancheorganisatie. Wij zijn bijvoorbeeld aangesloten bij de Federatie Metaalplaat, daar halen we ook veel kennis op. Laat je informeren over subsidiemogelijkheden en werk vanuit een doordacht plan. Alles bij elkaar zijn er veel mogelijkheden, die je helpen om te versnellen. En versnellen móét. Er staat echt druk op de Nederlandse maakindustrie.’

Over het bedrijf

R-Vent Netherlands B.V. is producent en leverancier van complete luchtbehandelings- en ventilatiesystemen voor zowel de woningbouw als de utiliteitsbouw. Het bedrijf is actief op drie locaties in Nederland: Drunen, Bergschenhoek en Staphorst. Sinds 2022 maakt R-Vent Netherlands deel uit van de Zweedse Lindab Group. R-Vent levert een breed assortiment aan producten, waaronder ronde, ovale en rechthoekige luchtkanalen, ventilatiecomponenten en luchtbehandelingsoplossingen. Deze worden toegepast in uiteenlopende projecten en geleverd aan groothandels, installateurs en voorraadhoudende partijen in de sector. Onder R-Vent vallen de bedrijven Spiraliet, Vespi en Bergschenhoek Luchtcomfort, elk met hun eigen specialisatie en marktbenadering.

Bij R-vent werken in totaal 150 medewerkers, waarvan 35 op de locatie in Staphorst. Naast vestigingsleider in Staphorst is Meerman als manager productie verantwoordelijk voor de productiemethoden. Hij stuurt vanuit Staphorst ook de eigen onderhoudsdienst aan. Meerman werkt nu vier jaar bij Bergschenhoek, eerder werkte hij onder andere bij IJssel Technologie. Hij heeft een achtergrond in de werktuigbouw- en bedrijfskunde.